Günümüzde, bilgi çağı olarak adlandırdığımız dönemde, veri önemli bir varlık haline gelmiştir. Veriler, iş dünyasından bilimsel araştırmalara, hükümet faaliyetlerinden kişisel kararlara kadar her alanda kullanılmaktadır. Açık veri (open data), bu verilere kolayca erişilebilir, kullanılabilir ve paylaşılabilir şekilde ulaşılmasını sağlayan bir yaklaşımdır. Bu makalede, açık veri kavramını ve bazı örnek açık veri sitelerini inceleyeceğiz.
Açık Veri Nedir?
Açık veri, herkesin ücretsiz ve kısıtlamasız bir şekilde erişebileceği, kullanabileceği, değiştirebileceği ve paylaşabileceği verilerdir. Bu veriler genellikle kamuya ait olup, hükümetler, kamu kurumları, bilimsel kuruluşlar veya özel şirketler tarafından toplanır ve yayınlanır. Açık veri, şeffaflığı artırmak, vatandaş katılımını teşvik etmek, inovasyonu desteklemek ve toplumsal fayda sağlamak gibi bir dizi avantaja sahiptir.
Açık Verinin Özellikleri
Erişilebilirlik: Açık veri, internet üzerinden herkese erişilebilir olmalıdır. Verilere erişim için ücret talep edilmemeli veya engeller oluşturulmamalıdır.
Anlaşılabilirlik: Veriler, mümkün olduğunca açık ve anlaşılır bir formatta sunulmalıdır. Veri setleri, belgelerle veya açıklamalarla desteklenerek kullanıcıların veriyi kolayca anlamaları sağlanmalıdır.
Makine Okunabilirlik: Veriler, insanların yanı sıra bilgisayarlar tarafından da işlenebilir bir formatta sunulmalıdır. Böylece, verileri analiz etmek, görselleştirmek ve farklı kaynaklardan birleştirmek kolaylaşır.
Paylaşılabilirlik: Açık veri, kullanıcılar tarafından başkalarıyla paylaşılabilir olmalıdır. Bu şekilde, verilerin geniş bir kitle tarafından kullanılması ve işlenmesi teşvik edilir.
Örnek Açık Veri Siteleri
data.gov: ABD hükümeti tarafından yönetilen data.gov, çeşitli hükümet kurumları tarafından sağlanan geniş bir veri koleksiyonuna ev sahipliği yapar. Sağlık, eğitim, çevre, ekonomi gibi birçok farklı alandaki verilere buradan erişebilirsiniz.
data.gov.uk: Birleşik Krallık hükümeti tarafından işletilen bu site, Birleşik Krallık’a ait açık verilere erişim sağlar. Eğitim, sağlık, ulaşım gibi farklı konulardaki verileri burada bulabilirsiniz.
European Data Portal: Avrupa Birliği’nin resmi açık veri portalıdır. Avrupa ülkelerine ait çeşitli veri setlerine erişebilir ve Avrupa’daki çeşitli konularda yapılan araştırmaları inceleyebilirsiniz.
data.gov.au: Avustralya hükümeti tarafından işletilen bu portal, Avustralya’ya ait çeşitli verilere erişim sağlar. İklim, tarım, demografi gibi konulardaki verilere buradan ulaşabilirsiniz.
Sonuç
Açık veri, günümüzde bilgi ve teknolojinin gelişmesiyle birlikte önemli bir konu haline gelmiştir. Kamu sektöründen özel sektöre kadar birçok alanda açık veri, şeffaflığı artırmak, inovasyonu teşvik etmek ve toplumsal fayda sağlamak için kullanılmaktadır. Örnek açık veri siteleri de insanlara bu değerli kaynaklara kolayca erişme imkanı sunmaktadır.